Sztuka romańska X – XIII
I.
Architektura
1.
Kościół romański wywodzi się z bazyliki
starochrześcijańskiej
2.
Podstawowym materiałem jest kamień lub cegła
3.
Bryła kościoła składa się prostopadłościanów,
graniastosłupów, ostrosłupów, półwalców
4.
Plan kościoła przypomina krzyż
5.
Z
obu stron nawy głównej znajdują się nawy boczne
oddzielone od siebie rzędami kolumn połączonych
obwodami
6.
Do
prezbiterium przylega półkulista apsyda
7.
Stop kościoła stanowi sklepienie wsparte na
półkulistych kamiennych posadach – gurtach
·
sklepienie kolebkowe
·
sklepienie krzyżowe – skrzyżowanie 2 sklepień
kolebkowych
8.
Otwory okienne małe, mury grube, drzwi niewielkie,
często obramowane kolumienkami.
9.
Kolumny silne i przysadziste, kapitel kostkowy.
10.
Budowle świeckie:
·
dom miejski zbliżony do zagrody wielskiej –
budowany z drewna lub kamienia;
·
zamki – siedziby obronne
·
kramy na placach rynkowych
II.
Rzeźba
1.
Rzeźba epoki romańskiej (w kamieniu) związana była
z architekturą – to płaskorzeźba
2.
Umieszczana była w portalach, tympanonach, w
niszach, w załamaniach świątyń, na kapitelach
kolumn (plecionki z roślin). Miała charakter
religijny.
3.
Rzeźby służyły nie tylko do dekoracji, było to
jakby „Pismo św.” w rzeźbionych obrazach dla ludzi
nieuczonych.
4.
Rzeźba w drewnie – to figury przestrzenne
ukazujące spokój, majestat.
5.
Dzieło sztuki polskiej – to odlew z brązu z 1170
r. – „Drzwi Gnieźnieńskie” z XII w.
przedstawiające życie i śmierć św. Wojciecha w
18 płaskorzeźbach.
III.
Malarstwo:
1.
Malarstwo epoki romańskiej – to freski na ścianach
kościoła (malowidła na mokrym tynku), mozaiki
bizantyjskie;
2.
Freski zapełniały puste przestrzenie wewnątrz
kościoła, zdobiły i pouczały.
3.
Malowidła na ścianach – obwiedzione wyrazistym
konturem i wypełnione kolorem.
4.
Malarstwo romańskie to również kodeksy, psałterze
– ręcznie pisane i ilustrowane księgi.
 |
